TJELOHRANITELJI: ŠTA RADE, KAKO SE OBUČAVAJU…

Od osobe koja se bavi ovom vrstom posla se očekuje da brzo reaguje, da se u pratnji (zaštiti) izlaže velikoj opasnosti koja mu ponekad ugrožava i život, kao i da obavi povjerene poslove i zadatke.

Ljudi koji rade u obezbjeđenju VIP ličnosti prije svega moraju da budu od povjerenja. Informacije iz privatnog života štićenika često procure upravo od angažovanih pojedinaca. To je još jedan od razloga zašto treba dobro razmisliti i izdvojiti pozamašnu sumu kada je izbor zaštite u pitanju. Najbolje je to učiniti po preporuci, a ne nasumičnim angažovanjem firmi iz oglasa.

Bezbjednosna procjena

Realna procjena podataka o pojavama i događajima za bezbjednost ličnosti i nivo sposobnosti da se predvide budući događaji su od izuzetnog značaja u sprječavanju napada. Prateći nosioce ugrožavanja, njihov uticaj, snagu i sredstva koja koriste preduzimaju se mjere za njihovo eliminisanje ili okolnosti u kojima su nastali.

Bezbjednosna procjena se utvrđuje u obliku pisanog dokumenta i ona je sastavni dio plana obezbjeđenja. Ona pokazuje postojeće stanje bezbjednosti, prognozira buduće događaje i precizira zadatke za otklanjanje uzroka, kao i metode sprječavanja da do napada tj. atentata uopšte dođe.

Sve ove činjenice pokazuju da službe bezbjednosti moraju preduzimati sve neophodne mjere u cilju prikupljanja i analiziranja bezbjednosno interesantnih podataka, radi adekvatne zaštite klijenta, posebno prilikom putovanja u inostranstvo, ili posjete u vidu učešća na simpozijumima, konferencijama i slično.

Bezbjednosna procjena, kada govorimo o zaštiti veoma važnih osoba, odnosi se na više segmenata i to: bezbjednosnu procjenu u svijetu, bezbjednosnu procjenu mjesta stanovanja i mjesta obavljanja funkcije štićene ličnosti, bezbjednosne procjene trase kretanja VIP ličnosti i to trasa koje daju maksimalnu bezbjednost i rezervnih trasi i pravaca za hitno izvlačenje prilikom incidentnih situacija.

Ko je tjelohranitelj?

Pod pojmom tjelohranitelј ili lični pratilac, odnosno službenik obezbjeđenja treba podrazumijevati visokoobučenog profesionalca koji je osposoblјen da odgovori na sve zahtjeve koji se od njega očekuju. To su, prije svega, bezbjednost, zaštita života i materijalnih vrijednosti, štićenih lica, kao i lična bezbjednost članova njihovih porodica.

Pripadnik obezbjeđenja ne treba da ističe ni sebe ni osobu koju bezbjednosno štiti, a ako to mora onda to čini diskretno kako bi štićena osoba bila sigurna u svoju bezbjednost.

Dakle, osnovna uloga tjelohranitelјa je neposredna fizička (tjelesna) zaštita određene ličnosti pod kojom se podrazumijeva skup mjera i radnji koje se preduzimaju radi sprječavanja svakog pokušaja ugrožavanja njihove lične bezbjednosti.

Neposrednu zaštitu tjelohranitelј vrši u svim prilikama: kada se štićena ličnost kreće pješke, automobilom ili drugim prevoznim sredstvom, kada boravi u određenim objektima, prilikom raznih putovanja u zemlјi ili inostranstvu ili prilikom prisustvovanja određenim svečanostima, političkim skupovima, javnim manifestacijama, na privatnim proslavama itd.

Za razliku od tzv. „državnih“ tjelohranitelјa (pojam državni tjelohranitelj odnosi se na dobro obučene pripadnike policijskih jedinica koji su angažovani u zaštiti određenih ličnosti kao što je predsjednik države, predsjednik vlade, određeni ministri i druga izabrana ili postavljena lica), koji su pripadnici policijskih i bezbjednosnih službi i štite samo određene ličnosti i objekte, privatni tjelohranitelјi na komercijalnoj osnovi štite i čuvaju svakog ko ima potrebu i sredstva da u skladu sa ugovorom takvu uslugu plati. Oni su zaposleni kod pravnog lica ili kod preduzetnika, koji su registrovani za usluge privatnog obezbjeđenja.

Ako se sagledaju praksa i iskustva u najvećem broju zemalјa Evropske unije, kao i u drugim razvijenijim zemlјama svijeta, uočava se trend rasta obima usluga koje pružaju privatni detektivi, tjelohranitelјi (službenici obezbjeđenja) i privatne bezbjednosne kompanije.

Uslovi za obavlјanje poslova tjelohranitelja

Obavlјanje poslova fizičke zaštite je vrlo specifičan i kompleksan posao koji od radnika obezbjeđenja zahtijeva poznavanje raznovrsnih vještina i sposobnosti.

Za zasnivanje radnog odnosa, odnosno obavlјanje poslova privatnog obezbjeđenja potrebno je da fizička lica ispunjavaju određene uslove, što je sa aspekta prirode ove profesije potpuno opravdano. To se, prije svega, odnosi na dobijanje licence za obavlјanje poslova privatnog obezbjeđenja. Za obavljanje poslova fizičke zaštite tj. službenika obezbjeđenja sa oružjem, fizičko lice (službenik obezbjeđenja) mora da posjeduje licencu koju na njegov zahtjev može da izda MUP ukoliko ispunjava sljedeće uslove:

• da je državljanin Crne Gore;
• da je lice punoljetno;
• da ima najmanje srednju stručnu spremu i
• da je prošlo odgovarajuću bezbjednosnu provjeru.

Pored ovih uslova neophodno je da je lice psihofizički sposobno za vršenje ovih poslova što dokazuje lekarskim uvjerenjem nadležne zdravstvene ustanove. Takođe, lice mora biti obučeno za rukovanje vatrenim oružjem, zatim da je savladalo odgovarajuću obuku za vršenje poslova privatnog obezbjeđenja i da ima položen stručni ispit u MUP-u.

Posebne vještine (sposobnosti) za obavlјanje poslova tjelohranitelјa

Navedeni uslovi u pogledu ispunjenosti opštih pretpostavki za uspješno obavlјanje poslova pratnje (zaštite) visokih državnika tj. VIP lica sasvim su korektni, ali ne i dovolјni. Tom prilikom se moraju imati u vidu i zahjtevi usklađeni sa standardima koji bi bili neophodni i koji mogu garantovati dobar kvalitet obavlјenih poslova, a to su:

• odlična psihofizička kondicija;
• dobro poznavanje i obučenost u rukovanju i gađanju vatrenim oružjem;
• osposoblјenost za gašenje požara i položen stručni ispit iz oblasti protivpožarne zaštite;
• osposoblјenost za pružanje medicinske pomoći;
• primjena osnovnih procedura u obezbjeđenju lica i imovine;
• upravlјanje vozilom u različitim vremenskim uslovima i specifičnim situacijama u saobraćaju;
• poznavanje određenih (specijalnih) vještina iz borilačkih sportova;
• korišćenje tehničkih uređaja i opreme u radu i
• dobro poznavanje jednog ili više svjetskih jezika.

Pored stručnih i psihofizičkih kvaliteta, ljudi koji se odluče za ovu vrstu posla moraju biti moralno jake ličnosti, hrabri i neustrašivi profesionalci, bez mrlja u biografiji, te da uživaju ugled u sredini gdje žive i rade.

Obuka za poslove tjelohranitelja

Činjenica je da se tjelohranitelј postaje vremenom (opredeljenje, obuka i iskustvo u poslovima obezbjeđenja). Zbog toga je u njegovoj radnoj i stručnoj biografiji poželјna kombinacija multidisciplinarnih teorijskih znanja i specijalizovanih vještina i sposobnosti.

Obuka tjelohranitelјa je od prevashodnog značaja, kao i vrijeme posvećeno da se zaista usvoje neophodne vještine i znanja, što je i definisano određenim nivoima obuke.

Urban Protection Training Centar Montenegro prva je privatna, obrazovna ustanova za obrazovanje odraslih lica, sa sertifikatima i licencama priznatim u Evropi i svijetu.

U UPTC Montenegro moguće je završiti obuke za pet zanimanja: zaštitar/ka lica i imovine, zaštitar/ka tehničar/ka, tjelohranitelj/ka, pratioca/lja vrijednosti i čuvar/ka.

Osim toga, nedavno je potpisan Memorandum o saradnji sa IBSSA MACEDONIA, te će se u UPTC sprovodi ti obuke Close Protection levela 3, kao i  Response Emergency Care (Level 3 RQF).

Međunarodni sertifikat nivoa 3 u bliskoj zaštiti je kvalifikacija koja ima za cilj da obezbjedi polaznicima potrebno znanje i razumijevanje za rad na poziciji operativca bliske zaštite u okviru industrija privatne bezbjednosti.