Rusko čudo od oružja – stvarnost ili naučna fantastika?
Eksplozija na ruskom vojnom poligonu, prilikom koje je došlo do ispuštanja radijacije, možda je izazvana neuspješnim lansiranjem onoga što se naziva “čudom od oružja”, piše Dojče vele (DW).
Ruski predsjednik Vladimir Putin je svoje novo čudo od oružja prvi put pomenuo 1. marta 2018. u obraćanju naciji. Tom prilikom pokazao je video-animaciju na kojoj se vidi krstareća raketa koja najprije zaobilazi sistem protivvazdušne odbrane na Atlantiku, zatim leti oko rta Horn, najjužnije tačke Južne Amerike, da bi na kraju uništila cilj na Havajima. Riječ je o raketi čija putanja može da se mijenja tokom ljeta, podsjeća Dojče vele.
Državna stanica Russia Today (RT) je na Jutjubu u okviru potpuno novog arsenala ruske vojske, navodno novo oružje predstavila pod nazivom “9M730 Burevestnik”.
DW postavlja pitanje: Da li su slike koje Putin i RT predstavljaju u stilu kompujterske igrice naučna fantastika ili to oružje zaista postoji?
Na vojnom poligonu u Severodvinsku kod Arhangelska 8. avgusta dogodila se velika eksplozija. Prema ruskoj Agenciji za atomsku energiju Rosatom, tokom testiranja raketnog motora s tečnim gorivom u eksploziji je poginulo pet zaposlenih. Još tri zaposlena u Rosatomu zadobila su opekotine.
Saopštenje Rosatoma nameće pitanja, jer se između ostalog odnosi i na “izotope”. Međutim, većina izotopa je radioaktivna – neobično gorivo za raketu s tečnim gorivom. Pozivajući se na rusko Ministarstvo za vanredne situacije, organizacija za zaštitu životne sredine Grinpis izvještava da je, nakon eksplozije, nivo radijacije u Severodvinsku porastao. To takođe ukazuje na oslobađanje radioaktivnih supstanci.
Pošto rakete s tečnim pogonom same po sebi ne emituju radioaktivnost, razumno je pretpostaviti da je testirana raketa mogla da ima kombinaciju konvencionalnog i nuklearnog pogona, piše DW.
Iako je Vladimir Putin tvrdio da je nova krstareća raketa već uspješno testirana 2017, za to nema dokaza.
Američka stanica CNBC izvijestila je krajem marta 2019. godine, pozivajući se na obavještajne krugove, da je krstareća raketa testirana pet puta od februara 2018. godine i da je svaki put pala. U NATO je zovu “Skyfall” – zvijezda padalica.
Ali, ako to oružje zaista postoji, onda je to prva interkontinentalna krstareća raketa na svijetu, piše DW. To bi značilo da je strateški bolja od interkontinentalnih balističkih raketa (ICBM) čija se putanja nakon lansiranja ne može promijeniti i koje su teoretski ranjive kao cilj raketnih odbrambenih sistema. Praktično, međutim, ICBM rakete su od 80-ih nezaustavljive, jer je njihova brzina prevelika.
Američke i ruske nuklearne rakete opremljene su sa više bojevih glava, tako da njihova vatrena snaga već brojno nadmašuje bilo kakvu protivvazdušnu odbranu.
Kako bi nuklearni pogon mogao da funkcioniše?
Nuklearni raketni motor ne koristi energiju sagorevanja za pokretanje mlaznice, već toplotu koju stvara nuklearna fisija.
Ubrzo nakon završetka Drugog svjetskog rata, istraživači u SAD i Sovjetskom Savezu počeli su da rade na takvim nuklearnim pogonima za avione i lansirne rampe – ali bez uspjeha. Odgovarajuće letelice, koje su izgradile obje svjetske sile, letelje su doduše, ali nikada uz upotrebu nuklearnog pogona, već samo s konvencionalnim, mlaznim motorima. Svrha eksperimenata uvijek je bila da se ispita zaštita posade aviona od radioaktivnosti nuklearnog pogona, navodi DW.
Radioaktivnost je vjerovatno jedna od glavnih opasnosti rakete s nuklearnim pogonom, iako nema posadu. Ali, s obzirom na činjenicu da dolazi do atomske, lančane reakcije koja proizvodi dovoljno toplote da ubrza raketu do višestruke nadzvučne brzine, pad takve rakete mogao bi lokalno da ima razorne posljedice.
Moguće je da u slučaju nuklearne razmjene vatre, vojska i inženjeri spremno prihvate takvu štetu od nuklearnog oružja, čak i na prijateljskoj teritoriji. S druge strane, incident u Arhangelsku takođe bi mogao da bude pokazatelj opasnosti koju takva tehnika predstavlja. Čak i u miru, zaključuje DW.
