Njujork Tajms: Ruska obavještajna služba hoće da destabilizuje Crnu Goru i Evropu
Tajna ruska obavještajna služba, poznata kao Jedinica 29155, želi da destabilizuje Evropu, tvrde stručnjaci za bezbjednost, a piše Njujork tajms (The New York Times).
“Prvo je uslijedila kampanja destabilizacije u Moldaviji, nakon čega je uslijedilo trovanje trgovca oružjem u Bugarskoj, a zatim spriječen puč u Crnoj Gori. Prošle godine je pokušan atentat na bivšeg ruskog špijuna u Britaniji koristeći nervni otrov. Iako su operacije nosile otiske ruskih obavještajnih službi, vlasti su ih u početku vidjele kao izolovane, nepovezane napade. Zapadni bezbjednosni zvaničnici zaključili su da su ove operacije, i potencijalno mnoge druge, dio koordinisane i aktuelne kampanje koja za cilj ima destabilizaciju Evrope, koju je sprovela elitna jedinica unutar ruskog obavještajnog sistema vješta za subverziju, sabotažu i atentat, tvrde stručnjaci.
Zapadne obavještajne agencije prvi put su identifikovale ovu jedinicu nakon neuspjelog državnog udara 2016. godine u Crnoj Gori, koji je uključivao zavjeru dva oficira jedinice da ubiju tada crnogorskog premijera Mila Đukanovića i zauzmu zgradu parlamenta.
Kako ističu, grupa, poznata kao Jedinica 29155, djelovala je najmanje deceniju, ali su je zapadni zvaničnici tek nedavno otkrili.
Obajveštajni zvaničnici u četiri zapadne zemlje kažu da je nejasno koliko često se jedinica mobiliše i upozoravaju da je nemoguće znati kada i gdje će njeni operativci napasti. Svrha Jedinice 29155, o kojoj ranije nije izviješteno, podvlači stepen do koga se ruski predsjednik Vladimir V. Putin aktivno bori protiv Zapada svojim brendom takozvanog hibridnog ratovanja – mješavinom propagande, hakerskih napada i dezinformacije – kao i otvorene vojne konfrontacije.
“Mislim da smo zaboravili koliko Rusi mogu biti bezobzirni“, rekao je Peter Zvak, penzionisani vojni obavještajni oficir i bivši ataše odbrane u Ambasadi Sjedinjenih Država u Moskvi, koji je rekao da nije bio svjestan postojanja jedinice.
U SMS poruci, Dmitrij S. Peskov, portparol Vladimira Putina, uputio je pitanja o toj jedinici ruskom Ministarstvu odbrane. Ministarstvo nije odgovorilo. Skrivena iza betonskih zidova u sjedištu 161. centra za specijalnu namjensku obuku u istočnoj Moskvi, jedinica se nalazi u okviru komandne hijerarhije ruske vojne obavještajne agencije, nadaleko poznate pod nazivom G.R.U.
Njujork tajms piše da, iako mnogo toga o G.R.U. operacijama ostaje misterija, zapadne obavještajne agencije su počele dobijati jasniju sliku njene osnovne arhitekture. U mjesecima prije predsjedničkih izbora 2016. godine američki zvaničnici kažu da su dvije G.R.U. sajber jedinice, poznate kao 26165 i 74455, provalile u servere Demokratskog nacionalnog komiteta i Klintonove kampanje, a zatim objavile sramotne interne komunikacije.
Hakerski timovi uglavnom djeluju iz Moskve, hiljadama kilometara od svojih meta. Nasuprot tome, službenici jedinice 29155 putuju u i iz evropskih zemalja. Neki su odlikovani veterani najkrvavijih ruskih ratova, uključujući Avganistan, Čečeniju i Ukrajinu. Njihove operacije su toliko tajne, prema procjenama zapadnih obavještajnih službi, da je postojanje jedinice najvjerovatnije nepoznato čak i ostalim G.R.U. operativcima. Čini se da je jedinica tijesno povezana zajednica.